BÀI 37
I. CÁCH THÀNH LẬP ĐỘNG TỪ THỂ BỊ ĐỘNG（Ｖうけみ）
Nhóm 1: [ｉ]ます ―＞[ａ] ＋ れます
れい：
いきますいかれます
よみますよまれます
あいますあわれます
Nhóm 2: [ｅ]ます ＋ các động từ đặt biệt
れい：
たべますたべられます
しらべますＶます＋られ しらべられます
みますみられます
Nhóm 3:
きます ―＞ こられます
します ―＞ されます
II. Ngữ pháp:
1. ひと（Ａ）は ひと（Ｂ）に～Ｖうけみ
Đây là mẫu câu thể hiện hành vi mà B đã tiến hành đối với A từ hướng đã nhận hành vi đó tức là từ hướng A. A ở đây không phải chỉ có con người.
せんせいはわたしをほめました。
( giáo viên đã khen tôi)
わたしはせんせいにほめられました。
( tôi đã được giáo viên khen)
*Chú ý:
+ Những động từ chỉ trạng thái không có うけみ
+ Những động từ đi thành cặp thể hiện ý nghĩa trái ngược nhau không sử dụng thể うけみ
あげます＜――＞もらいます ×あげられます
かします＜――＞かります ×かされます
2.ひと（Ａ）は ひと（Ｂ）に［Ｎ］を～Ｖうけみ
せんせいはわたしの名前をききました。
( giáo viên đã hỏi tên tôi)
わたしはせんせいに名前をききました。
(tôi bị/được giáo viên hỏi tên (tùy trường hợp mà sử dụng là bị/ được) ).
れい：
わたしは 友だちに仕事をしょうかいされました。
Tôi được bạn giới thiệu công việc.
わたしは 社長の時々コーヒーを たのまれました。
Tôi thỉnh thoảng được sếp nhờ đi mua café.
3. ひと（Ａ）は ひと（Ｂ）に Ａのものを～Ｖうけみ
Ở mẫu câu này B thực hiện hành vi nào đó đối với vật sở hữu của A và hầu hết trường hợp là A cảm thấy bị làm phiền bởi hành vi đó. A ở đây k phải chỉ có con người.
猫がわたしの好きなコープをこわしました。
( Con mèo làm vỡ cái cốc yêu thích của tôi )
わたしは猫に好きなコープをこわされました。
(tôi đã bị con mèo làm vỡ cái cốc yêu thích)
わたしはだれかに 傘を とられました。
Tôi bị ai đó lấy mất cái ô.
* Chú ý: Trường hợp không gây phiền phức mà là mang ơn thì không sử dụng thể うけみmà sử dụng mẫu câu 「Ｖてもらいます」(bài 24)
れい：
わたしは おとうとに パソコンを なおして もらいました。○
わたしは おとうとに パソコンを なおされました。×
4. もの／ことが ～Ｖうけみ
Trường hợp muốn tường thuật lại chuyện gì đó đã xảy ra mà không quan tâm đến người đã tiến hành (người thực hiện hành vi ) là ai thì sẽ sử dụng câu うけみ.
れい：
亡くなった指輪がソファにみつけられました。
Cái nhẫn bị mất đã được tìm thấy dưới sofa
この大学が1990年に成立されました。
Trường đại học này đã được thành lập vào năm 1990.
5. もの／ことは ～Ｖうけみ
Khi N được đưa lên làm chủ đề thì sẽ là N は.
れい：
私の足にはバスでよく踏まれています。
Cái chân của tôi thường xuyên bị giẫm vào trên xe bus.
わたしは犬にかまれました。
Tôi bị con chó cắn.
6. Ｎは ～Ｖうけみて います
+ N đ ược tiến hành suốt thời gian dài chứ không chỉ ở 1 thời điểm nhất định.
+ Sử dụng cho những sự việc lớn mang tính tổng quát, khách quan.
れい：
私は母に料理を作られています。
Tôi thường được mẹ nấu ăn cho.
ベトナムの衣服と履物はほとんど中国から輸入されています。
Quần áo và giày dép của Việt Nam hầu hết đều được nhập khẩu từ Trung Quốc.
7. Ｎは ひとに よって Ｖうけみ
+ Sử dụng khi N là thành quả lao động, sáng tạo của ai đó.
+ Các động từ thường được sử dụng trong trường hợp này là : はっけんします、はつめいします、かきます、せっけいします…
れい：
アメリカ州はコロンボによって発見されました。
Châu Mỹ được Colombo phát hiện ra.
電気はエジソンによって発明されました。
Đèn điện được Edison phát minh ra.
8. げんりょう＋から
ものはつくられます
ざいりょう＋で
れい：
Ａ：この いすは なんで つくられますか。
Ghế này được làm bằng gì?
Ｂ：きで つくられます。
Được làm bằng cây.
Ａ：ビールは なにから つくられますか。
Bia được làm từ gì?
B：こめから つくられます。
Được làm từ gạo.
